Avrupa Yatırım Bankası, Türkiye İle İlişkilerini Gözden Geçirirken Yeniden Angajman Yolunda
AYB Sözcüsü Açıklama Yaptı
Avrupa Yatırım Bankası (AYB) sözcüsü, AB Konseyi ve Komisyonu’nun Türkiye ile ilişkilerini gözden geçirme çağrısına yanıt olarak, "AYB, AB Konseyi ve Komisyonu tarafından Türkiye ile ilişkilerini gözden geçirmeye davet edildi" dedi. Sözcü, "aşamalı, orantılı ve geri döndürülebilir bir şekilde Türkiye ile olası bir yeniden angajmana ilişkin bir süreç başlatıldığına" işaret ederek, bu sürecin AB politikaları doğrultusunda ilerleyeceğini vurguladı.
Yeniden Odaklanılan Alanlar
Sözcü, AYB’nin yeni faaliyetlerinin, iklim eylemi, yeşil dönüşüm, deprem sonrası toparlanma ve göç konularına odaklanacağını, bu alanların Türkiye ve AB’nin ortak çıkarlarına hizmet edeceğini kaydetti.
Türkiye’de Eski Faaliyetler ve Deprem Sonrası Destek
Sözcü, "AYB Global, Türkiye’de faaliyet gösterdiği 1965 yılından bu yana 30 milyar avrodan fazla finansman sağladı" şeklinde bir değerlendirme yaparken, son operasyonunun, 6 Şubat 2023 depremlerinden etkilenen illerdeki su ve atık su altyapısının yenilenmesi için 400 milyon avroluk bir kredi anlaşması olduğunu hatırlattı.
2019’daki Askıya Alma ve Ardından Gelişmeler
AYB, 2019 yılında Türkiye’deki faaliyetlerini durdurmuştu. Bu karar, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki petrol ve doğalgaz arama çalışmaları nedeniyle yaşanan gerilim sürecinde, AB ülkeleri tarafından alınan tedbirlerin bir parçasıydı. Bu tedbirler ayrıca katılım müzakerelerinin durdurulması, Gümrük Birliği çalışmalarının askıya alınması, üst düzey diyalogların kesilmesi, katılım öncesi mali yardım fonlarının azaltılması ve AYB kredilerinin dondurulmasını da kapsıyordu.
Diplomatik Gelişmeler ve İyileşen İlişkiler
Diplomatik gelişmeler, Türkiye-AB ilişkilerinde iyimser bir hava estirirken, 2019’daki kararların olumsuz etkisi halen devam ediyordu. AYB, o dönemde Türkiye’ye yapılması planlanan birçok krediyi askıya almıştı. 2016 yılından itibaren yılda ortalama 1-2 milyar avro kaynak aktaran banka, 2019’da ise önce onaylanan projeler için yalnızca 117 milyon euroluk kredi sağlayabilmişti.
Deprem Sonrası Yeniden İnşa Projeleri ve Rekor Ticaret Hacmi
6 Şubat depremleri sonrasında, AYB Türkiye ile 400 milyon avroluk bir kredi sözleşmesi imzalayarak yeniden inşa projelerini destekledi. Bankanın Türkiye’deki toplam finansmanı 30,86 milyar avroyu geçmişti. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in 17 Aralık’ta Ankara’da gerçekleşen görüşmesinin ardından yapılan basın açıklamasında, AB ekonomik iş birliği konusunda olumlu mesajlar vermişti. Von der Leyen, AB-Türkiye ilişkilerini zengin ve karmaşık olarak tanımlayarak, ileride atılacak adımlara dikkat çekti. Karşılıklı ticaret hacminin 2022’de 206 milyar avroluk rekor seviyeye ulaştığını belirti. Von der Leyen, AB’nin Türkiye’nin en büyük ticaret ve yatırım ortağı olduğunu, ve bu ilişkiyi daha da güçlendirmeyi hedeflediklerini vurguladı.
Gelecek Görüşmeleri ve Umutlar
Von der Leyen, Gümrük Birliği güncelleme görüşmelerine devam etme konusundaki isteklerini dile getirerek, AYB’nin Türkiye’ye yeniden faaliyet göstermesi için fırsatları araştırdıklarını da kaydetti.