Psikedelik Tedaviler: ABD’de Yasal Yolculuk ve Maliyet Sorunları
Psikedelik maddeler, özellikle sihirli mantarlarda bulunan psilosibin ve MDMA gibi bileşikler, depresyon, anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi ruh sağlığı sorunlarına potansiyel çözümler sunuyor. Kontrollü ortamlarda uygulanan terapilerle, olumlu sonuçlar alınabildiği bildiriliyor. Ancak, bu terapilerin yaygınlaşması, yasal düzenlemelerin gerisinde kalması nedeniyle kısıtlı.
Oregon ve Colorado Önderlik Ediyor
ABD’de, psikedelik maddelerin kullanımında öncü rolü üstlenen eyaletler Oregon ve Colorado. Oregon, 2020 yılında kabul ettiği 109 No’lu Yasa ile psilosibin kullanımını denetimli olarak yasallaştırdı. Bu program, psilosibini, ruh sağlığı sorunları teşhis edilmemiş bireylere de erişilebilir kılan bir model olarak dikkat çekiyor. Colorado ise 2022’de kabul ettiği Doğal Tıp Sağlık Yasası ile benzer bir yola giderek psilosibin kullanımını yasallaştırdı. Yasa, gelecekte DMT, ibogain ve meskalin gibi diğer doğal psikedelik maddeleri de kapsama potansiyeline sahip.
Her iki eyaletin uygulamalarında farklılıklar mevcut. Oregon’da lisanslı psilosibin merkezlerinde, deneyimli bir rehber eşliğinde kullanım zorunluyken, Colorado’da kişisel kullanım için maddelerin bulundurulması dekriminalize edildi. Bu farklılıklar uygulanabilirlik konusunda farklı yaklaşımları sergiliyor.
Yüksek Maliyetler, Erişilebilirliği Sınırlandırıyor
Oregon modelinde dikkat çeken en önemli konu, hizmetlerin maliyeti. Ortalama bir terapi süreci, yaklaşık 1.500 dolara mal oluyor. Bu yüksek maliyetin sebepleri arasında başlangıç ücretlerinin yüksek olması ve terapinin sürdürülebilirliğinin güçlüğü sayılabilir. Lisans gerektirme süreci, özellikle kolaylaştırıcıların eğitiminin yetersizliğinden kaynaklanıyor. Lise diploması ve 160 saatlik eğitim yeterli olsa da, bazı uzman topluluklar daha ileri düzeyde tıbbi eğitim gerektiğini vurguluyor.
FDA ve Gelecek Perspektifleri
Psikedelik maddelerin geleceği yalnızca eyalet düzeyindeki yasal düzenlemelerle sınırlı değil; ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), psikedelik maddelere "atılım tedavisi" statüsü vermek için girişimlerde bulunuyor. Bu durum, büyük ilaç şirketleri ve küçük girişimciler tarafından, FDA onayı için çalışmaların hızlanmasını sağlıyor. Ancak FDA onayı, mevcut merkezlerin sınırlı kapasitesi nedeniyle sentetik psilosibinin yalnızca tıp uzmanları tarafından reçetelenmesine sebep olabilir.
Yaygınlaşmanın Engelleyenleri
Psikedeliklerin tedavi amaçlı kullanımı konusunda hem bilimsel hem de politik düzeyde ilerleme sağlansa da, yüksek maliyetler ve yasal belirsizlikler, erişilebilirliği sınırlandırmaya devam ediyor. Oregon ve Colorado gibi öncü eyaletlerin deneyimleri, diğer bölgeler için bir yol haritası sunabilirken, FDA onaylarının artması ve yasal düzenlemelerin genişlemesi, bu tedavilerin daha geniş kitlelere ulaşması için bir umut ışığı oluşturuyor.
