Hazine ve Maliye Bakanı, devletin kesinleşen vergi borcu ve cezası bulunan 36 bin 806 mükellefi bugün açıklayacaklarını belirtti. Bakan, “Bu mükelleflerin 30 bin 696’sının borcunun tahsil edilme kabiliyeti bulunmuyor. Vadesi geçmiş vergi ve cezaların toplamı 914,9 milyar lira, tahsil edilemeyen alacak tutarı ise 812,8 milyar lira, yani bu alacakların yüzde 88,8’inin tahsil edilme imkanı yok.” ifadelerini kullandı.
Bakan, devlete vergi borcu olanların isimlerinin açıklanacağını hatırlatarak, 5 milyon lira üzerindeki vergi borcu olanların Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde bugün ilan edileceğini duyurdu.
Borçlu mükellefleri iki ayrı liste halinde açıklama yapacaklarını belirten Bakan, ilk listede ikmalen, resen veya idarece yapılan tarhiyatlar sonucunda kesinleşen vergi ve cezaların, ikinci listede ise vadesi geçmiş vergi ve cezaların kamuoyuyla paylaşılacağını söyledi.
“İflas veya Hiçbir Mal Varlığı Olmayan İşletmeler”
Bakan, “kesinleşen tarhiyatlar” listesinde 2 bin 464 mükellefin bulunduğunu ve kesinleşen vergi ve cezaların toplamının 53 milyar lira olduğunu aktararak, “Bu mükelleflerin 419’u gerçek kişi, 2 bin 045’i tüzel kişidir. Listede yer alan mükelleflerin 299’u faal olup, toplam mükelleflerin yüzde 12,1’ini oluşturuyor. Bunlar adına kesinleşen vergi ve ceza tutarı 6,3 milyar lirayı buluyor. Terk mükellef sayısı ise 2 bin 165 olup, bunlar adına kesinleşen vergi ve cezalar 46,6 milyar lira oldu.” açıklamalarında bulundu.
Bu listede bulunanlara doğrudan “vergi borçlusu” denilemeyeceğini vurgulayan Bakan, listede vergi beyanlarında eksik bulunan veya hiç beyanname vermeyen ya da haksız yere vergi iadesi alan mükelleflerle ilgili kesinleşen tarhiyatların bulunduğunu bildirdi.
Bakan, kesinleşen bu tarhiyatların ödenmiş olmasının açıklama yapılmasına engel teşkil etmediğine dikkat çekerek, “Bu nedenle bu liste ile diğer borçlu listesi karıştırılmamalıdır. Tabii ki bu listede yer alan mükelleflerin çoğu gerçek faaliyeti olmayan sadece sahte belge düzenleme ve vergi kaçırma amacıyla kurulmuş işletmelerdir. Listeye dahil 2 bin 464 mükelleften 1752’si bu türe aittir. Bu grubun kesinleşen vergi ve ceza tutarı 42,9 milyar lira olup bu da toplam tutarın yüzde 81,1’ine tekabül ediyor. Bu tutarın tahsil kabiliyeti yoktur. Çünkü bunlar ya iflas etmiştir ya da haklarında iflas kararı olsa bile hiçbir mal varlığı yoktur. Bu tarz işletmeler genellikle para elde edildikten sonra kaybolmaktadır.” ifadelerini kullandı.
“Yapay Zeka ile Yakın Takip”
Sahte belge düzenleyerek haksız kazanç sağlayan işletmelerle mücadele için çeşitli yasal düzenlemeler yapıldığını, ancak bazılarının iptal edildiğini aktaran Bakan, “Bu konuda yeniden düzenlemeler yapılmıştır. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele çerçevesinde kanundan kaçan mükellefleri tespit etmek için yapay zeka teknolojisinden yararlanıyoruz. Sahte belge düzenleme riski yüksek mükellefleri tespit etmek amacıyla TÜBİTAK Yapay Zeka Enstitüsü ile bir proje başlatmış bulunmaktayız. Bu sayede devletten haksız iade almak için kurulan işletmeleri çok kısa sürede tespit edebileceğiz.” değerlendirmesini yaptı.
“Uzun Süreli Borçlar”
Bakan, ikinci listede 31 Aralık 2023 itibarıyla vadesi geldikten sonra 30 Eylül’e kadar ödenmemiş 5 milyon lira ve üzerindeki vergi ve cezalara dair açıklama yapacaklarını belirterek, “Bu listedeki mükellef sayısı 36 bin 806’dır. Bunların 7 bin 948’i gerçek, 28 bin 858’i tüzel kişidir. Faal mükellef sayısı 4 bin 807 olup, toplam mükellef sayısının yüzde 13,1’ini oluşturmaktadır. Terk mükellef sayısı ise 31 bin 999’dur. Bu mükelleflerin vadesi geçmiş vergi ve cezaları toplam 914,9 milyar lirayı buluyor. Faal mükelleflerin toplam borç tutarı 113,8 milyar lira olup, toplam borç içindeki oranı yüzde 12,4’tür. Terk mükelleflerin borç tutarı ise 801,1 milyar lira. Ödeme imkanı olmayan mükelleflerin sayısının 30 bin 696 olduğu belirtilmektedir.” dedi.
Bakan, bu alacakların tahsil edilememesinin nedenlerini de açıklayarak, “Bu mükelleflerin, yasal temsilcilerinin mal varlıkları yoktur. Yasal işlemler yapılmasına rağmen bu alacaklar tahsil edilemiyor. Tahsilat tahakkuk oranları zaman zaman eleştirilere neden olabiliyor.” ifadelerinde bulundu.
“Titiz Tahsilat Çalışmaları”
Bakan, vergi alacaklarının tahsili konusunda titizlikle çalıştıklarını belirterek, “Devletin en büyük gelir kaynağı vergilerdir. Bu nedenle zamanında ödenmesi son derece önemlidir. Vergi borcunu ödemeyenler hakkında icra takipleri yapılmaktadır. İyi niyetli ve zor durumda olan mükelleflerimize taksitlendirme yoluyla yardım ediyoruz. Tahsil kabiliyeti olan 113,8 milyar lira için vergi dairelerimiz mükelleflerle iletişim kurarak gerekli kolaylıkları sağlamaktadır.” şeklinde konuştu.
