Suriye’de 61 Yıllık Baas Rejimi Çöktü
Başlangıçlar ve İktidar Elde Etme
2000’li yılların başında Suriye’de iktidarı elinde tutan Baas Partisi, yıllar süren darbe ve siyasi mücadelelerle 1963’te Suriye’ye hakim olmuştu. Parti içi darbeyle 1970’te iktidarı ele geçiren Hafız Esed, 1971’de Suriye Devlet Başkanı olmuştu. Babasının ölümünden sonra 2000’de Baas rejiminin başına geçen Beşşar Esed, o dönemde Suriye’nin kaderini etkileyecek bir dönem başlatmıştı.
İsyan ve İç Savaş Başlıyor
2011’de Suriye’de özgürlük talepleri doğrultusunda başlayan halk hareketleri, rejimi zor durumda bırakmıştı. Rejimin halk hareketlerine şiddetli müdahaleleri, binlerce kişinin ölümüyle sonuçlanmış ve ülkede iç savaşa dönüşmüştü. Uluslararası baskılara rağmen, rejim sorunların diplomatik ve barışçıl yollarla çözülmesine direnmişti. Silahlı muhalif gruplar ise uzun ve zorlu bir mücadelenin içine girmişti.
Rejimin Kontrol Kaybı ve Sonuçlar
27 Kasım tarihinden itibaren yaşanan yoğun çatışmalar, Suriye’deki güç dengesini kökten değiştirdi. Halep, İdlib ve Hama gibi önemli bölgelerin kontrolünü kaybeden rejim, başkent Şam’da da halkın direnişine dayanamayarak kamu kurum ve binalarından çekilmeye başladı. Rejim karşıtı gruplar, Şam kent merkezinde kontrolü iyice sağlamlaştırdı. 61 yıllık Baas rejimi ve 53 yıllık Esed ailesi iktidarı bu tarihlerde sona ermişti.
Rejimin Son Söze Geçtiği Açıklama
Çöken rejimin Başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, halkın seçeceği bir yönetimle işbirliğine hazır olduklarını belirtti. Kamu mallarına zarar verilmemesi çağrısında bulunan Celali, muhaliflere uzlaşma eli uzattı. Suriye’nin normal bir ülke olması ve tüm dünyayla iyi ilişkiler kurması temennisini dile getirdi. Yeni yönetimle işbirliğine hazır olduklarını ve devlet dosyalarını da aktarmaya hazır olduklarını vurguladı.
Muhalif Liderden Uyarı
Rejim karşıtı silahlı grup Heyet Tahrir Şam (HTŞ) lideri Ahmed eş-Şera (Ebu Muhammed el-Culani), Şam’daki kamu kurumlarına yaklaşılmaması konusunda uyarıda bulundu. Bu kurumların, resmen devredilene kadar eski Başbakanın gözetimi altında olacağını kaydetti. Ayrıca, hava ateşi açılmaması çağrısı yaptı.
Esed Rejimi’nin Kontrolü Kaybettiği Bölgeler
Suriye’nin kuzeyinde Halep ilinin batı kırsalında 27 Kasım’da başlayan çatışmalarla gelişmeler hız kazandı. Rejim karşıtı gruplar, Halep merkezini büyük ölçüde ele geçirdi ve İdlib genelinde hakimiyet kurdu. Aynı şekilde, 5 Aralık’ta Hama kent merkezi de rejim güçlerinden alınmıştı. Şam’a giden stratejik Humus’un bazı bölgeleri, muhalif grupların eline geçti. Ürdün sınırındaki Dera il merkezi ve Suriye’nin güneyindeki Suveyda ile Kuneytra illeri tamamen rejim karşıtı grupların kontrolüne geçti. Başkentin güney banliyölerine giren rejim karşıtı gruplar, rejim birlikleri Şam’dan savunma bakanlığı, içişleri bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekildi. Rejim güçleri 8 Aralık sabahında başkentin tüm kontrolünü kaybetmişti.
Başka Cephede Gelişme
Suriye Milli Ordusu’nun Halep kırsalında PKK/YPG’ye karşı 1 Aralık’ta başlattığı "Özgürlük Şafağı Operasyonu"nda Tel Rıfat ilçe merkezi terör örgütünden geri alınmıştı.
