SEVCAN ERSÖZLÜ/BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA
Tüpraş, 2024 yılının 3. çeyreğinde piyasa beklentilerinin üzerinde bir kâr elde etti. Şirketin net kâr marjı, bu çeyrek itibarıyla yüzde 2,26 seviyesinde gerçekleşti. Önceki çeyrek verisi yüzde 2,62, geçen yıl aynı çeyrekte ise yüzde 3,43 seviyesindeydi.
3. çeyrek satış gelirleri, 190,2 milyar TL olarak belirlendi. Geçmiş çeyrekle kıyaslandığında satışlar yüzde 51,32 oranında gerilerken, bir yıl önceki döneme göre ise yıllık bazda yüzde 32,94 azalma gösterdi. Brüt kâr marjı ise yüzde 8,9 düzeyine ulaştı; önceki çeyrek yüzde 9,14 ve geçen yıl aynı dönemdeki oran ise yüzde 16,54 olmuştu.
Tüpraş, 3. çeyrekte toplam 8,1 milyon ton satış gerçekleştirdi. Yurt dışı satışlar 6,9 milyon ton, yurt içi satışlar ise 1,2 milyon ton olarak kaydedildi. Yurt içi satışlar yıllık bazda özellikle benzin talebinin artmasıyla yüzde 3 arttı. Yükselen talep doğrultusunda yurt içi benzin satışları, yıllık bazda yüzde 18 oranında artış gösterdi.
2024 yılının 3. çeyreğinde, Türkiye’de benzine yönelik artan iç talep ile birlikte Tüpraş, tarihinin en yüksek yurt içi benzin satışını gerçekleştirdi. Yurt içi benzin satışlarının toplam satışlar içindeki oranı 2018 yılına kıyasla 2 katına çıktı. Benzinli otomobiller, 2024 yılının ilk 9 ayında Türkiye’deki yeni binek otomobil satışlarının yüzde 80’ini oluşturdu ve benzin talebi sürekli artış gösterdi; ilk 8 ayda yıllık yüzde 21 oranında büyüme kaydetti.
Aynı dönemde, Tüpraş’ın kapasite kullanım oranı yüzde 101 seviyesinde gerçekleşti. Bu oran, 2. çeyrekte yüzde 93 olarak olmuştu. Kapasite kullanım oranı, 2019’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. 2024-3. çeyrekte gerçekleştirilen RUP bakımının enerji verimliliğini artırmasında etkili olmasıyla birlikte kapasite kullanımı yükseldi. Yüksek kapasite kullanımı, bir önceki çeyreğe göre zayıflayan ürün marjlarına rağmen operasyonel kârlılığı artırdı.
Faiz, amortisman ve vergi öncesi kârlılık (FAVÖK) ise bu dönemde 15,1 milyar TL olarak belirlendi ve yıllık bazda yüzde 70 oranında gerilerken, çeyreksel bazda da düşüş gösterdi. FAVÖK marjı, bu dönemde 6,70 seviyesinde gerçekleşti ve 2. çeyrekle paralellik gösterdi. Geçen yıl aynı dönemde FAVÖK marjı yüzde 14,77 idi. Düşük enerji giderleri ve yüksek döviz ile faiz gelirleri, ürün marjlarındaki daralma ve ham petrol fiyatlarındaki düşüşe karşı olumsuz etkiye rağmen vergi öncesi kârı destekledi.
Bu dönem itibarıyla şirketin net nakit pozisyonu 3 milyar dolar olarak açıklandı. Nakit pozisyonu, güçlü FAVÖK ve etkili işletme sermayesi yönetimi sayesinde oluştu.
Şirketin nakit değeri, 2023 yıl sonuna kıyasla 30,1 milyon TL azalarak 103 milyon TL’ye geriledi. İşletme faaliyetlerinden 6 milyon TL nakit çıkışı olurken, yatırım faaliyetlerinden 477 milyon TL nakit girişi kaydedildi; finansman faaliyetlerinden ise 3 milyon TL nakit çıkışı gerçekleşti.
2024 Beklentileri Değişmedi
Tüpraş, 2024 yılı sonu beklentilerinde herhangi bir değişiklik yapmadı. 2. çeyrek bilançosuyla açıklanan yaklaşık 12 ABD doları/varil Tüpraş ürün marjı beklentisi, yüzde 85-90 kapasite kullanımıyla birlikte yaklaşık 26 milyon ton üretim ve 30 milyon ton toplam satış hacmi ile 400 milyon ABD doları yatırım öngörüsü korundu. Konsolide yatırım harcamalarının yaklaşık 400 milyon civarında olması bekleniyor.
