Yapay Zeka, Demansın Erken Tanısında Devrim Yapacak
Sakarya’da yürütülen TÜBİTAK destekli proje, demansın erken dönemlerinde yeni tanı yöntemleri geliştiriyor.
Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi (SEAH) Nöroloji Kliniği’nden Dr. Elif Sarıca Darol’un liderliğindeki bir araştırma ekibi, TÜBİTAK tarafından desteklenen bir proje ile demansın (bunama) erken teşhisinde yapay zeka destekli bir çözüm üretmeyi hedefliyor. Proje, yaklaşık 55 milyon insanı etkileyen ve her 20 yılda bir ikiye katlanan demans hastalığıyla mücadelede yeni bir dönem başlatmayı amaçlıyor.
Haberde belirtildiği üzere, Alzheimer hastalığı demans vakalarının önemli bir bölümünü (yüzde 60-80 arasında) oluşturuyor.
Dr. Sarıca Darol, demansın erken evresi olan hafif bilişsel bozukluk (MCI) teşhisinde mevcut yöntemlerin yetersiz olduğunu vurguladı. Mevcut tarama testlerinin sosyal ve kültürel etkilere hassasiyetinden ileri görüntüleme yöntemlerinin yüksek maliyetine kadar çeşitli sorunların mevcut olduğunu dile getiren Dr. Sarıca Darol, projenin bu zorluklara çözümler sunmayı hedeflediğini belirtti.
Araştırma, genellikle motor fonksiyonlarla ilişkilendirilen serebellumun bilişsel ve duygusal süreçlerdeki rolüne odaklanıyor. Bu projede, standart radyolojik görüntülerden elde edilen verilerle yapay zeka ve derin öğrenme teknikleri kullanarak yeni biyobelirteçler tespit etmeyi hedefliyor.
Ekip, projede, hem nöroloji ve radyoloji hem de mühendislik alanlarından akademisyenleri ve araştırmacıları bir araya getirmiş. Dr. Sarıca Darol, ekibindeki önemli isimleri ve interdisipliner projeyi çalışmanın güçlü yanları olarak vurguladı.
Projeden beklenen sonuçlar; erken tanı hızını ve doğruluğunu artırma, uzmanların iş yükünü hafifletmek ve karar destek mekanizmaları geliştirme olarak özetlenebilir.
Dr. Sarıca Darol, projenin sosyal ve ekonomik etkilerine dikkat çekerek, "2019 yılında demans ile ilgili küresel maliyetler 1,3 trilyon dolar olarak açıklanmıştır. Bu maliyetin yüzde 50’si hasta yakınlarının üstlendiği dolaylı bakım maliyetleriyle ilişkilidir. Ülkemizde demansın erken tanı ve tedavisi sosyal ve ekonomik açıdan kritik bir öneme sahiptir. Projemiz tamamlandığında, yalnızca ülke ekonomisine katkı sağlamakla kalmayacak, sağlık alanında yapay zeka kullanımını teşvik ederek Türkiye’nin bu alandaki hedeflerine hizmet edecektir." dedi.
Bu TÜBİTAK destekli çalışma, demansın erken tanısında yeni bir dönemi başlatmayı ve yapay zeka destekli sağlık çözümleri ile toplum sağlığına katkıda bulunmayı amaçlıyor.
